In 1817 vonden op de Molukken de historische gebeurtenissen plaats die bekend zijn geworden als de opstand van Pattimura of perang Pattimura, de Pattimura-oorlog.
De koloniale geschiedenis is een gevoelig onderwerp. In de beeldvorming van Molukkers in Indonesië en in Nederland wordt de geschiedenis van de Molukken beheerst door een ‘eeuwenlange’ verdeel en-heers-politiek, door onderdrukking en roof van natuurlijke rijkdommen door koloniale buitenstaanders. Het huldebetoon aan volkshelden als Pattimura en Christina Martha biedt aan dit verhaal van macht en onmacht het nodige tegenwicht. Wat vanuit Nederlands perspectief als een opstand werd gezien, was vanuit Moluks perspectief een perang of oorlog.
Intussen lijkt deze benadering van de koloniale geschiedenis van Molukkers en Nederlanders ook sporen te hebben nagelaten in het ‘geheugen van Nederland’. Er is in de publieke opinie soms sprake van ergernis over een eenzijdig negatief imago van de koloniale geschiedenis, maar ook van zelfonderzoek en erkenning van wat men pleegt aan te duiden als ‘donkere bladzijden’ in het koloniale verleden.
De gevoeligheid van het thema is aanleiding geweest om dit dossier samen te stellen. Het dringt de lezers geen kant en klaar verhaal over de historische gebeurtenissen op, maar nodigt hen uit hun beeld ervan te actualiseren, te verbreden en te verdiepen.
De strijd van Pattimura in documenten en verhalen, samengesteld door Hans Straver (Landelijk Steunpunt Educatie Molukkers), bestaat uit twee delen. Het eerste deel presenteert een bloemlezing van fragmenten uit historische documenten van deelnemers en ooggetuigen. Het tweede deel biedt een kennismaking met verhalen van historici en andere schrijvers, die in de voorgaande twee eeuwen vanuit verschillende perspectieven hun licht over de gebeurtenissen hebben laten schijnen en de geschiedenis ervan steeds op hun eigen manier hebben herschreven. Het bevat onder meer een flink aantal vertalingen uit Indonesische publicaties over deze episode van de koloniale geschiedenis.
Zie ook het
artikel ‘Christina Martha Tiahahu, mythe en geschiedenis’.
Om te downloaden:
Boek 'De strijd van Pattimura in documenten en verhalen'
