De aankomst

Hoeveel Molukkers kwamen naar Nederland?

In 1951 kwamen ca. 12.900 Molukkers naar Nederland. In het boek Ombak Maluku vind je een reconstructie van de aantallen per reis/schip.

Voor 1951 zijn er al Molukkers in Nederland voor hun opleiding. Een speciale groep wordt gevormd door de Malino-studenten, die na de Tweede Wereldoorlog dankzij een Malino-beurs in Nederland konden studeren. Als Indonesië na de soevereiniteitsoverdracht de beurzen intrekt, keert een deel van de studenten terug. Een groep Molukse studenten krijgt financiële steun uit particuliere hoek en verblijft in Nederland als beginjaren ’50 hun landgenoten arriveren.

In 1950 gingen er al Molukse militairen scheep naar Nederland. Zij vallen onder de ‘Veiliggestelden’ die vanwege hun werk in Nederlandse dienst, bijv. bij de Inlichtingendiensten, op de zwarte lijst van de Indonesische regering staan en voor hun veiligheid naar Nederland worden overgebracht. Zo komt onderluit. D.J. Kaihatu al op 15 augustus 1950 met de Skaugum in Nederland aan. De grootste groep, 15 militairen met hun gezinnen, in totaal 38 personen, reist met de Volendam die op 17 januari 1951 in Rotterdam arriveert. Een enkeling komt met de Ranchi (18 januari 1951) en de Ormonde (3 februari 1951). Een paar gezinnen reizen met de Nelly (18 maart 1951, Amsterdam). Verder zijn er in ieder geval elf Veiliggestelden die met hun gezinnen met de reguliere transporten in 1951 meegaan. Vanwege de ‘geruisloosheid’ van hun vertrek zijn niet alle gegevens over de Veiliggestelden in de archieven terug te vinden. 

Ook al voor de grote groep zijn de leden van de Delegatie Aponno in Nederland (najaar 1950).

Naast de grote groep van 1951 komen er in de jaren vijftig nog enkele kleinere groepen Molukkers naar Nederland. In het voorjaar van 1950 zijn dat elf RST-ers (Regiment Speciale Troepen) met hun gezinnen. Van de APRA-militairen die in januari 1950 betrokken zijn geweest bij de actie van Westerling in Pasundan en hun straf hebben uitgezeten op Nieuw-Guinea, komen er 89 in november 1952 en januari 1953 per vliegtuig en boot naar Nederland met hun gezin. Een achttal APRA-militairen arriveert pas in november 1953.

Als Nieuw-Guinea in 1962 wordt overgedragen aan Indonesië vertrekken nog zo’n 1600 Molukkers uit Nieuw-Guinea naar Nederland.

Tussen 1956 en 1966 komen in het kader van gezinshereniging 40 personen naar Nederland en in de jaren daarna nog 43. Later komen ook enkele huwelijkspartners uit de Molukken naar Nederland.

 

Bron:
Ombak Maluku. Molukkers ongewild naar Nederland / N. Wigard, J. Worung
Andere verhalen. Molukkers in Nederland met een andere aankomstgeschiedenis of beroepsachtergrond dan de KNIL-groep van 1951 / T. van der Mee, D. Tomasouw
In Nederland gebleven. De geschiedenis van Molukkers 1951-2006 / H. Smeets, F. Steijlen

Een database met alle namen is te vinden op de website van het Nationaal Archief.

Het boek Ombak Maluku is voor 39,95 (excl. 6,95 verzendkosten) te bestellen door een mail te sturen naar nwigard@gmail.com 

Zet de stap om je kijk op de wereld te verbreden