Moluks-Maleise woorden en afkortingen

Wat betekent ‘sidi’? Waar is APRMS de afkorting van? De betekenis van veel Moluks-Maleise woorden, begrippen en afkortingen vind je hieronder.

adat/istiadat

traditie, gewoonte, ongeschreven gedragsregel

adik/ade

jongere broer/zus, aanspreekvorm voor jongere persoon

Alfoer

oorspronkelijke bewoner van de Molukken; verzamelnaam voor bevolkingsgroepen die ontstonden uit vermenging van eerdere Melanesische en Austronesische bewoners

ALRI

Angkatan Laut Republik Indonesia (Marine van de Republiek Indonesië)

ALRIS

Angkatan Laut Republik Indonesia Serikat (Marine van de Verenigde Staten van Indonesië)

APRA

Angkatan Perang Ratu Adil (Leger van de Rechtvaardige Vorst)

APRI

Angkatan Perang Republik Indonesia (Leger van de Republiek Indonesië)

APRIS

Angkatan Perang Republik Indonesia Serikat (Leger van de Verenigde Staten van Indonesië)

APRMS

Angkatan Perang Republik Maluku Selatan (Leger van de Republiek der Zuid-Molukken)

bahasa tanah

landstaal

Baileo

gemeenschapshuis

BP

Badan Persatuan (eenheidslichaam, eenheidsorganisatie)

BPN

Barisan Polisi Negara (politiekorps deelstaat Oost-Indonesië)

BPRMS

Badan Perwakilan Rajat Maluku Selatan (Vertegenwoordigend Orgaan van het Zuid-Molukse Volk). Later: Badan Perseketuan Rajat Maluku Selatan

bung

aanspreekvorm voor oudere broer

CAZ

Commissariaat van Ambonezenzorg

CNRI

Commandant Nederlandse Rayons in Indonesië

COT

Commanderend Officier Troepen

CRAMS

Commissie Rechtspositie Ambonese Militairen en Schepelingen

daerah

streek, gebied, regio

DDET

Stichting Door de Eeuwen Trouw

dewan

wijkraad

DGK

doorgangskamp

dusun

tuin met (vrucht)bomen en gewassen

DUW

Rijksdienst voor de Uitvoering van Werken

FIKIM

Federasi Kaum Ibu Kristen Indjili Maluku (Federatie van de Molukse christen evangelische vrouwenorganisaties)

FKM

Front Kedaulatan Maluku (Front voor de Soevereiniteit van de Molukken)

GIM

Geredja Indjili Maluku (Moluks Evangelische Kerk)

GKMS

Geredja Kristen Maluku Selatan (Christelijke kerk van de Zuid-Molukken)

GNPRMS

Geredja Nasional Protestan Republik Maluku Selatan (Nationale Protestantse Kerk van de Republiek der Zuid-Molukken)

GPM

Geredja Protestan Maluku (Moluks Protestantse Kerk)

gunung

berg

guru

onderwijzer, godsdienstleraar

hadji

persoon die de bedevaart naar Mekka heeft gemaakt

hongi

oorlogsvloot

ICCAN

Interkerkelijk Contact-Comité Ambon-Nederland

ikat

(ver)binden, verf- en weeftechniek

IWM

Inspraakorgaan Welzijn Molukkers

kain

doek

kakak

oudere broer/zus

kata redji

volksdans, gebaseerd op de Europese quadrille

kerusuhan

benaming voor de burgeroorlog op de Molukken, 1999 - ca. 2003

KL

Koninklijke Landmacht

KM

Koninklijke Marine

KN

Kepala Negara (staatshoofd)

KNIL

Koninklijk Nederlands-Indisch Leger

Konde

haarwrong

Kora-kora

oorlogsprauw

kota

stad

KPK

Korps Pendjagaan Keamanan (Korps ter handhaving van de orde)

KPM

Koninklijke Pakketvaart Maatschappij

KRM

Kepentingan Rajat Maluku (Belangenorganisatie van het Molukse volk)

KRPPT

Kepentingan Rajat Pulau-pulau Terselatan (Belangenorganisatie van de bewoners van de meest zuidelijk gelegen eilanden)

kumpulan

dorpsvereniging

KWMS

Kaum Wanita Maluku Selatan (Organisatie van vrouwen van de Zuid-Molukken)

LaC

Landelijk Actie-Comité Zuid-Molukken

LSEM

Landelijk Steunpunt Educatie Molukkers

mama ani

peettante

marinjo

omroeper, boodschapper

Mata rumah

familieclan

Menari

volksdans

MINUOR

Ministerie van Uniezaken en Overzeese Rijksdelen

mojang

voorouder

MP

Militaire Politie

negeri

land, staat, streek, dorp

nene(k)

grootmoeder, oma

NGPMB

Noodgemeente Geredja Protestan Maluku di Belanda (Noodgemeente van de Moluks Protestantse Kerk in Nederland)

NIT

Negara Indonesia Timur (deelstaat Oost-Indonesië)

OALT

Onderwijs in Allochtone Levende Talen

OETC

Onderwijs in Eigen Taal en Cultuur

oom

aanspreekvorm voor oudere man

orang kaja

hoogwaardigheidsbekleder

pala

nootmuskaat

papa ani

peetoom

papeda

sagopap

parang

kapmes

PASA

Parang Salawaku (ordedienst)

pasar

markt

pela

bloedbroederschap, bloedbroeder

Pemuda-pemudi

jongeren

pendeta

dominee

PIKIM

Persekutuan Ibu-ibu Kristen Indjili Maluku (Verbond van Molukse evangelische christen vrouwen)

Piring natsar

gebedsbord

PNMS

Partai Nasional Maluku Selatan (Nationale partij van de Zuid-Molukken)

PPKM

Pemuda Pemudi Kristen Maluku (Christelijke Molukse jongeren)

PPMMS

Pimpinan Penjelenggaraan Militer Maluku Selatan (Hoofdbureau van de Zuid-Molukse Militairen)

PTB

Persatuan Timur Besar (Vereniging van de Grote Oost)

Pulau

eiland

radja

dorpshoofd

rantang

stapelpannetjes

RI

Republik Indonesia (Republiek Indonesië)

RIS

Republik Indonesia Serikat (Verenigde Staten van Indonesië)

RMS

Republik Maluku Selatan (Republiek der Zuid-Molukken)

RTC

Ronde Tafel Conferentie

SA

Sarekat Ambon

sagu

merg van de sagopalm

salawaku

smal schild

sarong kebaja

traditionele kleding, bestaande uit een rok (sarong) en een blouse (kebaja)

Saureka-reka

dans met stokken van gaba-gaba (nerven van sagopalm)

SBO

Samenwerkingsverband Bicultureel Onderwijs

selatan

zuid(en)

sidi

belijdenis

soa

wijk

sonko

islamitisch hoofddeksel

stichting

welzijnsorganisatie, wijkgebouw, stichtingsgebouw in de Molukse wijk

suling

fluit

tahuri

zeeschelp die gebruikt wordt als muziekinstrument

tangsi

kazerne, legerplaats

tante

aanspreekvorm voor oudere vrouw

tea bel

(bloed-)broederschap, vriendschapsverbond

Tengah

midden

tenggara

zuidoost(en)

tete

grootvader, opa

tifa

trommel

tjabang

afdeling

tjakalele

krijgsdans

tjanela

schoenen, sandalen, slippers

Tjengkeh

kruidnagel

tjobek

vijzel

tjolo-tjolo

bepaald soort saus

tjutju

kleinkind

TNI

Tentara Nasional Indonesia (Nationaal Leger van de Republiek Indonesië)

totobuang

soort xylofoon (muziekinstrument)

uli

dorpsfederatie, dorpenbond

UNCI

United Nations Commission for Indonesia (Commissie van de Verenigde Naties voor Indonesië)

usi

oudere zus, jongedame

Utara

noord(en)

VOC

Verenigde Oost-Indische Compagnie

ZMR

Zuid-Molukken Raad