Eerste lespakket over Molukse geschiedenis in Hoogeveen gepresenteerd
Basisschoolleerlingen in Hoogeveen krijgen vanaf vandaag les over de Molukse geschiedenis. Dat gebeurt met een nieuw lespakket waaronder een koffer met spullen en een dagboek. Na een lange tijd gaat daarmee een grote wens in vervulling. ‘Ik ben er heel blij mee’, vertelt Elias Rinsampessy.
Toen ik net op bed lag, wilde ik mijn dagboek pakken. Veel had ik niet op te schrijven. Op dat moment hoorde ik voetstappen op de trap. Ik kon horen dat het de voetstappen van opa waren. Hij klopte op de deur en ging op de rand van het bed zitten. In zijn hand had hij een oude foto. ‘Dit is de boot’, zei hij. ‘De Kota Inten. Hiermee kwamen we naar Nederland.’
Het is een van de fragmenten uit het Dagboek van Simon dat nu met leerlingen in de klas wordt gelezen. Niet eerder werd het op deze manier gedaan.
Het materiaal is mede gebaseerd op de herinneringen van Rinsampessy. Hij is betrokken bij Kaum Ama Ama, een lotgenotengroep van tweede generatie Molukkers in Hoogeveen. ‘In de praatgroep stellen we dingen aan de orde, ook taboegevoelige dingen’, legt hij uit. ‘Die verhalen zijn opgetekend en dat is nu vertaald in een basisboek.’
Molukkers in Nederland
In 1951 vertrok een grote groep Molukse KNIL-militairen met hun families vanuit Indonesië naar Nederland. Dat vertrek was niet vrijwillig, ze kwamen op dienstbevel. De Molukse soldaten hadden gevochten in het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger. Omdat ze loyaal waren aan Nederland, konden ze na de Indonesische onafhankelijkheid niet langer blijven.
De integratie in Nederland verliep moeizaam. Molukse gezinnen kwamen eerst afgezonderd in woonoorden terecht. Het verblijf in Nederland zou namelijk tijdelijk zijn. Bij veel gezinnen stonden de koffers voor de terugreis naar de Molukken ingepakt. Klaar voor vertrek. De Nederlandse regering had de militairen en hun families beloofd dat ze terug zouden kunnen keren naar een eigen Molukse staat, maar dat gebeurde niet.
‘Ik heb geleerd dat Molukkers heel erg van zingen houden. Dat ze houden van zelf koken en dat ze vroeger heel lang in barakken moesten wonen’, vertelt Elie uit groep 7 van OBS Het Spectrum. Zijn klas heeft al even mogen oefenen in de les met het nieuwe pakket.
Voordat het onderwerp in de klas ter sprake kwam, wisten de leerlingen er nog weinig van af. ‘Ik kende wel een paar Molukse mensen, maar de geschiedenis kende ik niet’, vertelt klasgenoot Djyvano. ‘Wat hun voorouders hebben meegemaakt is wel heftig. Ik verdiep me daar nu meer in.’
Rinsampessy is tevreden met het eindresultaat van het boek. ‘Ik zie de algemene lijn van het verhaal. Dat heeft de schrijver (Kees Opmeer, red) goed gedaan. Het moet overkomen op kinderen. Het is mooi geschreven en wij herkennen het natuurlijk.’
In het boek vertelt opa, van de eerste generatie KNIL-militairen, de familiegeschiedenis aan kleinzoon Simon. Rinsampessy: ‘Dat zie je dus ook vaak, dat opa's het verhaal niet vertellen aan hun kinderen maar juist aan hun kleinkinderen. Zij zijn niet alleen een luisterend oor, maar het gaat ze makkelijker af.’
'De Indonesiërs waren boos geworden. Omdat mijn vader en andere Molukse soldaten Nederland hadden geholpen, waren ze ook de vijand van Indonesië geworden. De Nederlanders zeiden: ‘Kom met jullie gezinnen in Nederland wonen. Daar zijn jullie veilig. Het is niet voor lang. Wij zorgen dat jullie over een tijdje weer terug kunnen naar de Molukken. Dat wordt jullie eigen land.’ Opeens schoof opa het dambord met een zucht opzij. ‘Genoeg voor vandaag’, zei hij.
Op de foto: Commissaris van de Koning in Drenthe Jetta Klijnsma en Burgemeester Karel Loohuis in gesprek over de Molukse geschiedenis.
Dit artikel is afkomstig van de website van RTV Drenthe, auteur/fotograaf Josien Feitsma, 5-4-2023.
Meer informatie: bibliotheek Hoogeveen
